Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü raporundan yapılan derlemeye göre, İstanbul’da 1 milyon 164 bin bina, 4 …
Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü istatistikleri ile yapılan derlemeye göre, İstanbul’da 1 milyon 164 bin bina, 4,5 milyon ev bulunuyor ve her evde ortalama 3,3 kişi yaşıyor.
Kuzey Anadolu Fay Hattı’nın bulunduğu bölgede bulunan ve büyük bir depremin beklendiği İstanbul, yaşlı ve hasar alması öngörülen konut stokuyla dikkati çekiyor. Muhtemel 7,5 ve üzeri bir depremde 13 bin 492 binanın çok ağır, 39 bin 325 binanın ağır, 136 bin 746 dairenin orta, 300 bin 963 dairenin ise hafif hasar alması bekleniyor.
Uzmanlar, özellikle büyük Marmara Depremi’nin yaşandığı 1999 ve öncesinde yapılan dairelere dikkati çekerken, İstanbul’da yapım yılı 2000 ve öncesine ait daire sayısı 817 bin adetten fazla. Toplam daire (1 milyon 165 bin adet) yüzde 70,2’sini bu binalar oluşturuyor. İstanbul’da bir binada ortalama 3,8 daire bulunduğu göz önüne alındığında söz konusu dairelerde 3,1 milyon konutun varlığı söz konusu.
Yapım tarihi 2000 ve öncesi yıllara dayanan dairelerin bulunduğu ilçelerin başında 39 bin 786 adetle Fatih geliyor. Fatih’i; 35 bin 353 ile Üsküdar, 34 bin 618 ile Bağcılar, 34 bin 592 ile Pendik, 34 bin 333 ile Beykoz, 33 bin 727 ile Ümraniye ve 33 bin 68 binayla Sarıyer izliyor.
Küçükçekmece’de 28 bin 156, Silivri’de 26 bin 630, Beyoğlu’nda 24 bin 992, Maltepe’de 24 bin 685, Esenyurt’ta 23 bin 800, Kartal’da 23 bin 702, Kağıthane’de 23 bin 690, Sultanbeyli’de 23 bin 275, Sultangazi’de 22 bin 923, Eyüpsultan’da 22 bin 137, Gaziosmanpaşa’da 21 bin 161 adet daire bulunuyor. İstanbul’da 18 ilçede 20 yaş üstündeki daire sayısının 20 binin üzerinde olduğu tahmin ediliyor.
Uzmanlar, özellikle büyük Marmara Depremi’nin yaşandığı 1999 ve öncesinde yapılan dairelere dikkati çekerken, İstanbul’da yapım yılı 2000 ve öncesine ait daire sayısı 817 bin adetten fazla.
Yapım yılı 2000 ve öncesine ait en az bina sayısı 5 bin 325 adetle İstanbul’un en düşük nüfusa sahip ilçesi Adalar’da bulunuyor. Adalar’ı 6 bin 262 adetle Beylikdüzü, 9 bin 800 adetle Güngören, 9 bin 961 adetle Bakırköy, 11 bin 129 ile Çatalca, 12 bin 467 ile Beşiktaş ve 12 bin 697 ile Zeytinburnu takip ediyor.
Tuzla, Çekmeköy, Başakşehir ve Büyükçekmece’de 14 bin, Avcılar ve Sancaktepe’de 16 bin, Ataşehir, Şile, Esenler, Kadıköy ve Bayrampaşa’da 18 bin, Şişli, Arnavutköy ve Bahçelievler’de ise 19 bin civarında bina 2000 ve öncesi tarihine ait durumda bulunuyor.
Deprem Güçlendirme Derneği (DEGÜDER) Başkanı Sinan Türkkan, 1999’da yaşanacakolan büyük depreme kadar yapılan binaların büyük kısmının çok sağlam olmadığını, hazır beton alışkanlığının o tarihe kadar sistematik oluşmadığını söyledi.
Depremde yıkılan evlerde deniz kumu dahi kullanıldığını gördüklerini, yığma yapı tarzının daha çok kullanıldığını rastlandıklarını anlatan Türkkan, şunları kaydetti: “Deprem sonrası ilk derli toplu yapı güçlendirme yönetmeliği 7 yıl sonra 2006’da çıkarılabildi. O tarihten sonra daha ciddi önlemler alındı. Ancak özellikle depremin yaşandığı yıla kadar olan evlere çok dikkat edilmeli. Bu evlerin çok büyük kısmında eksiklikler görüyoruz. Bu sıkıntıların ve risklerin çok büyük kısmı güçlendirmeyle giderilebilir. Özellikle 2000 ve öncesi tarihli evlerde oturan vatandaşlarımıza mutlaka yapı denetim testi yaptırmalarını ve binalarının dayanıklılığını öğrenmelerini tavsiye ediyorum.”
Kentsel Dönüşüm ve Şehircilik Vakfı (KENTSEV) Başkanı Haluk Sur da olası büyük depremde çok ağır veya ağır hasar alması beklenenevlerdeki vatandaşların bir an önce kentsel dönüşüm için işe koyulması gerektiğini söyledi.
Türkiye Emlak Katılım Bankası’nın bir süre önce kentsel dönüşüm için tüm alanları kapsayan güçlendirme, yerinde dönüşüm ve alansal dönüşüm olmak üzere 3 ana finansman modeli geliştirdiğini anımsatan Sur, şu değerlendirmelerde bulundu: “Bunun en önemli sebebi İstanbul’da muhtemel 7,5 ve üzeri şiddetli bir deprem senaryosunda çok ağır veya ağır hasar alması beklenen daire sayısının 211 bin adedin üzerinde olması. Dolayısıyla ev sahipleri evleriyle ilgili iyi araştırma yapmalı, uzman bir firmaya mutlaka yapı denetimi yaptırmalı. Depreme dayanıksız olan evler hemen tahliye edilmeli. Bu anlamda Emlak Katılım Bankası’nın 3 ana finansman modeli ile evleri kentsel dönüşüme uğramak zorunda olan vatandaşlara uygun bir finansman modeli sunması çok değerli ve hayati bir karar. KENTSEV olarak sürecin bir araya getirme sürecinde aktif görev alabiliriz, geç kalmamalıyız.”
