İntifa Hakkı Nedir

İntifa hakkı taşınmaz veya taşınır bir mal veya mülk üzerine bir kişiye verilen bir irtifak hakkı açıklar. Yasalarca bir mülkün sahibi olan kişi başka bir kişiye o mülkün getirilerinden ve semerelerinden tümüyle yararlanma hakkı vermesidir. Bu hak verildikten sonra sahibe yalnızca kuru mülkiyet hakkı kalır. Bu hak sınırlandırılmış bir hakkı temsil eder. Kanunlar maddelerce bu hakkın sınırlarını çizmiştir. Sözleşmenin yapılması ile birlikte hak sahibi olacak kişi şu hak ve yetkilere sahiptir.

• Mala zilyet olma yetkisi: Bu yetki bir malı elinde bulundurma hakkı manasına gelir. Bir mala zilyet olma hakkını anlatır.
• Malı yönetme yetkisi: Bu yetki ile birlikte hak sahibi malı yönetme hakkına sahip olur. Yönetime dair mal maliki ile sözleşme yapma zorunluluğu bulunmaz.
• Malı kullanma yetkisi: Bu yetki ise intifa sahibine malı kullanma hakkının verilmesidir. İntifa sahibi malı istediği gibi kullanabilir fakat öz değerine zarar veremez. Kullandığı malın veya arazinin görevini değiştiremez.
• Maldan yararlanma yetkisi: Eğer mala ait düzenli bir getiri söz konusu ile doğal ve hukuki ürünlerle sınırlı olmak üzere intifa sahibi bu hakla maldan yararlanabilir.

İntifa hakkı hukuki bir terim olduğu kadar, mülk üzerindeki birtakım hakları da tanımlar. Peki, intifa hakkı satışa engel midir? İşte detaylar!

İntifa Hakkı Satışa Engel Midir? 

İntifa hakkı satışa engel değildir. Fakat burada önemli hususlar vardır. Satılacak taşınmazın sahibi değişecektir fakat intifa hakkı sahibi izin vermedikçe mal sahibi maldan yararlanamayacaktır. Bu durum hukuka aykırı gibi görünse de değildir. Satış yapmadan önce tapu kayıtlarında intifa hakkına dair bilgiler görünmektedir. İşte hukuk bunun daha önceden belirli olduğuna ve satışı alan kişinin bunu bilerek aldığına kanaat getirir. Bu durumda yeni mal sahibi zarar görüyorsa eski mal sahibine dava açabilir. Bunun dışında intifa hakkı devredilemez ve satılamaz. İntifa hakkı sözleşme ile kurulabildiği gibi dava ile veya belirli şartlarla sona erdirilebilir. İntifa sahibi de hakkından cayabilmektedir. İntifa hakkından cayılmaması halinde satış gerçekleştikten sonra aynı kişi üzerinde intifa bulunabilir veya anlaşmalar neticesinde intifadan vaz geçme söz konusu olabilir.

İntifa Hakkı Bedeli Nasıl Hesaplanır? 

İntifa Hakkı Bedeli Nasıl Hesaplanır

İntifa hakkı mal sahibinin malından tam manası ile başka birine yararlanma yetkisini vermesidir. İntifa hakkı verildikten sonra mal sahibinde yalnızca kuru mülkiyet hakkı kalır. İntifa hakkı bedeli ise tapu müdürlüklerince hesaplanabilir. Kanuni mirasçılar dışında kuru hak sahibinden binde 68,31 olarak tahsil edilir. İntifa hakkından feragat olması söz konusu ise ödenecek bir hak bulunmamaktadır. İntifa hakkı bedelli veya bedelsiz olarak tesis edilebilmektedir. Bedelli intifada satış işlemleri uygulanırken bedelsiz intifada bağış işlemleri uygulanmaktadır. Bulunan yılın tapu harç tarifesine göre belediyeye sunulan emlak değerinden az olmayacak biçimde binde 20 oranı uygulanılarak hesaplanır. İntifa hakkı bedelsiz olarak uygulanacaksa binde 63,31 oranında tahsil edilir. Bulunan yılın tapu döner sermayesi de hesaplanır ve ödenir. Bu oranlara bağlı kalınarak intifa hakkı bedeli ödenmektedir.

İntifa Hakkı Ne Zaman Biter? 

İntifa hakkının bitmesi bazı şartlara bağlı kalınarak mümkün olabilmektedir. Bunlar dışında intifa hakkı sonlandırılamaz. Hakkın konusunun yok olması: Bu hakkın yok olması ortadaki malın yok olmasına bağlıdır.

Eşya ne şekilde olursa olsun ortadan kalkmışsa intifa hakkı son bulur. Eşyanın hepsi yok olmamışsa var olan kısımda intifa hakkı devam eder. Konu bir taşınmaz ise terkin işlemi olmadan hak sona erebilir. Bu işlem tapuda yapılacaktır.

Sürenin dolması şartı: İntifa hak sahibinin ölmesi veya 100 yıl geçirilmiş ve geri dönüş olmamışsa intifa hakkı kaybedilir. Mahkeme kararı ile son bulma: İntifa hakkının vazgeçilmesi gereken bir durum oluşmuşsa ve hak sahibi yine de hakkından vazgeçmiyorsa bu durumda mal maliki dava açabilir. Dava neticesinde intifa sahibinin hakkından vazgeçmesine hükmolunmuşsa bu hak mahkeme kararı ile son bulur.

Vazgeçme yolu ile son bulma: İntifa hakkı sahibi vazgeçmişse bu hak ortadan kalkacaktır. Eşya malike teslim edilir ve taraflar ayrılır. Geriye kalan işlem ise tapu yolu ile intifa hakkının son buldurulması işlemidir. Tapu üzerinde intifa sahibinin silinmesi gerekir.

Kamulaştırma yolu ile son bulma: Mal kamulaştırılır ve devlet mülkiyetine kaydolunursa intifa hakkı bitmiş olur. Kamulaştırılma işlemi olmaz ve mal malikine mal geri dönerse intifa hakkı da geri kazanılır.

Cebri İcra yolu ile son bulma: İntifa hakkı bulunan bir eşya icra yolu ile satılıp paraya dönüştürülürse hakkın terki istenebilir. Eşya üzerinde daha önceden bir takip kararı alınmışsa bu işlem tekrar eder.